SuudÂ’u ikna ziyareti

ABD DışiÅŸleri Bakanı Rex Tillerson’ın, Katar ile bazı Arap ülkeleri arasındaki krizi çözmek için çıktığı OrtadoÄŸu turu dün Suudi Arabistan’da sona erdi. Tillerson, pazartesi günü krizde arabuluculuk yapan Kuveyt’ten baÅŸladığı turuna ertesi gün Katar’la devam etti. Burada iki taraf arasında bir terörle mücadele anlaÅŸması imzalandı. Suudi Arabistan öncülüğündeki ülkeler, Katar’a uyguladıkları diplomatik ablukanın gerekçesi olarak bu ülkenin teröre destek verdiÄŸi iddialarını gösterirken, Washington’un bu hamlesi dikkat çekti. S. Arabistan, Bahreyn, BirleÅŸik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, yaptıkları ortak açıklamada anlaÅŸmanın imzalanmasına yönelik eleÅŸtirilerde bulundu, Katar’a ablukayı kaldırmak için ÅŸart koÅŸtukları 13 talepte ısrarcı olduklarını bildirdi. Bunların arasında Katar’daki Türk üssünün kapatılması, Ä°ran’la diplomatik iliÅŸkilerin kesilmesi ve El Cezire medya kuruluÅŸunun faaliyetlerinin durdurulması gibi talepler yer alıyor.

ABD DışiÅŸleri Bakanı Tillerson’ın bu ortamda gerçekleÅŸtirdiÄŸi ziyaret, aynı zamanda ablukanın baÅŸladığı 5 Haziran’dan bu yana Katar’dan S. Arabistan’a yapılan ilk uçak seferi oldu. Batı medyasında, ABD’li bakanın dört ülkeyi Katar’a ablukayı yumuÅŸatma konusunda ikna etmeyi amaçladığı yorumları yapıldı. Tillerson, Cidde kentine yaptığı ziyarette Suudi Kralı Selman ve dört ülkenin dışiÅŸleri bakanları ile bir araya geldi. Ä°lk olarak Kral Selman’ın Tillerson’ı kabul ettiÄŸi görüşmede DışiÅŸleri Bakanı Adil el-Cubeyr, Suudi Arabistan’ın Washington büyükelçisi Emir Halid bin Selman, İçiÅŸleri Bakanı Emir Abdulziz bin Suud bin Nayif, Devlet bakanı Ä°brahim bin Abdulaziz el-Assaf ve ABD’nin Riyad büyükelçiliÄŸindeki maslahatgüzarı Christopher Henzel de hazır bulundu. Tillerson, ardından dört ülkenin dışiÅŸleri bakanları ile bir araya geldi. Reuters ajansı, ABD’li bakanın, dört ülkeyi ablukayı hafifletme konusunda ikna etme çabasında olduÄŸunu yazdı. Konuya iliÅŸkin ajansa yorumda bulunan risk analisti Jean-Marc Rickli, “Bu kriz nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın bir tarafın itibari zedelenecek. Sonuçlar bir taraf için olumsuz olacak” diye konuÅŸtu.

BÄ°R TSK BÄ°RLİĞİ DAHA DOHA’YA ULAÅžTI

Katar’a yönelik 5 Haziran’da baÅŸlayan ablukanın ardından, Türkiye ikinci kez Doha’daki El Rayyan Ãœssü’ne asker gönderdi. Reuters haber ajansı, Katarlı bir yetkiliye dayandırdığı haberinde 150 askerin daha üsse ulaÅŸtığını yazdı. Daha sonra Katar Silahlı Kuvvetleri’nden yapılan açıklamada haber doÄŸrulanarak “Doha ile Ankara arasındaki savunma iÅŸbirliÄŸi, terörle mücadele ve güvenlikle barışın korunması konularında iki tarafın ortak vizyonunun bir parçasıdır” denildi. Türkiye’nin üsse gönderdiÄŸi askerler, 19 Haziran’da Katar askerilerine yönelik eÄŸitim faaliyetlerine baÅŸlamıştı. Öte yandan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Suudi Arabistan öncülüğündeki bazı Arap ülkelerinin hava ulaşımı ambargosu uyguladığı Katar’a bugüne kadar 200 uçak malzeme gönderildiÄŸini bildirdi.

EL-SANÄ°: AMBARGODA KAZANAN TÃœRKÄ°YE

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Katar Ekonomi ve Ticaret Bakanı Ahmed bin Casim bin Muhammed El-Sani ile makamında bir araya geldi. Görüşmenin ardından yapılan ortak basın toplantısında Zeybekci, Türkiye’nin amacının sadece Katar halkının acil ihtiyaçlarını karşılamak olmadığına dikkati çekerek, “Katar’a yapılan uygulamalar ve izolasyonla istenen ülkenin ihtiyaçlarının içeriden karşılanmamasıyla belki bir huzursuzluk yaratılmasıydı. Biz bunu da engelledik” diye konuÅŸtu. Katarlı bakan ise “En büyük teÅŸekkürlerim Türkiye Cumhuriyeti CumhurbaÅŸkanı Sayın Recep Tayyip ErdoÄŸan’a, ayrıca Türk halkına ve dostum Nihat Zeybekci’ye olacaktır. Çünkü Türkiye, ilk saatlerden beri bizimle oldu, yardımımıza koÅŸtu. Bize ambargo uygulayan 4 ülkenin ÅŸirketlerinin yürütmüş olduÄŸu bazı projeler vardı. Bu projelerin askıya alınması, iptal edilmesi veya bundan sonra açılacak ihaleye katılmaması nedeniyle Türk ÅŸirketlerinin önünde daha çok fırsat olduÄŸunu söyleyebiliriz” açıklamasında bulundu.

ABD’YE ANLAÅžMA TEPKÄ°SÄ°

ABD DışiÅŸleri Bakanı Rex TilleArson’ın önceki gün gerçekleÅŸtirdiÄŸi Katar ziyaretinde imzaladığı terörle mücadele anlaÅŸmasına Suudi Arabistan öncülüğündeki dört ülkeden tepki geldi. Ortak bir bildiri yayımlayan dört ülke, anlaÅŸmanın taleplerini karşılama konusunda ‘yeterli olmadığını’ bildirdi. Bildiride, “Adil taleplerimizin tamamı yerine getirilinceye kadar halihazırdaki uygulamalarımız devam edecek. Bu adım yetersiz. Katar makamlarının terörün desteklenmesi, buna kucak açılması ve finanse edilmesiyle mücadeledeki ciddiyeti yakından izlenecek” denildi. ABD’nin krizi çözmek için gösterdiÄŸi çabayı öven dört ülke, buna karşın mevcut tablonun deÄŸiÅŸmediÄŸini vurguladı.